Działania specjalne w operacjach przeciwpartyzanckich w wybranych konfliktach zbrojnych XXI wieku

Słowa kluczowe: działania specjalne, działania nieregularne, autonomiczność, mobilność, przeciwrebelianckie siły zadaniowe, system walki zbrojnej

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie aspektu prowadzenia działań specjalnych w operacjach przeciwpartyzanckich w wybranych  konfliktach zbrojnych. Użycie sił zbrojnych koalicyjnych lub narodowych we współczesnych działaniach zbrojnych, w tym o charakterze przeciwrebelianckim. Są one jedną z wielu form walki zbrojnej mające swe miejsce zarówno w strategii ofensywnej jako typowe działania specjalne, jak i w strategii defensywnej jako działania obronne. Współczesna walka zbrojna i formy jej zastosowania przez państwa w konfliktach zbrojnych znacząco odbiegają od formy „klasycznej wojny” prezentowanej przez Carla von Clausewit’za. W szczególności analizie poddana została problematyka prowadzenia działań specjalnych z wyszczególnieniem elementów i zasad jej prowadzenia. W przykładach działań zbrojnych w tym działań specjalnych i nieregularnych w strategii ofensywnej obserwuję się zaangażowanie całego społeczeństwa, nie tylko sił zbrojnych, władz państwa oraz sił policji czy służb specjalnych. Konflikty zbrojne zarównano na Bliskim Wschodzie, Azji i w Europie  posiadają tę samą cechę wspólną. Jest nią wykorzystanie do działań zbrojnych specjalnych elementów wojsk (wojsk specjalnych), sił policyjnych, władz lokalnych i podporządkowanej im ludności lokalnej. Przykładem zastosowania działań specjalnych są ostatnie operacje militarne prowadzone w Afganistanie, Iraku, czy w Syrii i Kurdystanie. Dlatego też jako podstawowe pytania, jakie przyświecały podjętym rozważaniom odnosiły się do kwestii realizacji działań specjalnych, wykorzystania zasad i sposobów użycia sił zbrojnych, policji, wywiadu oraz ludności cywilnej do aktywnych oraz skutecznych działań przeciwrebelianckich.  Kluczowym elementem współczesnych działań specjalnych jest wykorzystanie przewagi, informacji, zaskoczenia oraz sprawnego i skrytego przygotowania oraz organizowania takich działań. Skuteczne działania specjalne to efekt efektywnego wykorzystania czynników walki zbrojnej w postaci informacji, ruchu, rażenia oraz czasu.

Bibliografia

AAP-6 (2014), Słownik terminów i definicji NATO zawierający wojskowe terminy i ich definicje stosowane w NATO, Agencja Standaryzacyjna NATO, 2014.

AJP 1-02. Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms, 2001.

AJP 3-4.4. Allied Joint Doctrine for Counterinsurgency (COIN), NATO Standardization Agency, 2011.

Greer J.K., Operation Knockout: COIN In Iraq, „Military review”, 2005, nr 11/12.

Jakubczak R., Gąsiorek K., Królikowski H.M., Marczak J., Działania nieregularne. Elementy strategii bezpieczeństwa narodowego Polski, Bellona, Warszawa 2011.

Kieżun W., Sprawne zarządzanie organizacją. Zarys teorii i praktyki, SGH, Warszawa 1997.

Kitler W., Marszałek M. (red), Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe wobec wyzwań współczesnego świata, AON, Warszawa 2014.

Koziej S. (red), Teoria sztuki wojennej, Warszawa 1993.

Laprus M., Leksykon wiedzy wojskowej, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1979.

Machniak A., Służba kontrwywiadu wojskowego podczas misji ISAF w Afganistanie, „Przegląd Geopolityczny”, 2016, nr 17.

Marszałek M., Denysiuk I., Elementy wsparcia procesu stabilizacji i odbudowy państw, „Zeszyty Naukowe”, 2013, tom 9 nr 4.

Marszałek M., Operacje reagowania kryzysowego NATO. Istota – Uwarunkowania – Planowanie, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2013.

Ściborek Z. (red), Działania Taktyczne Wojsk Lądowych, AON, Warszawa 1995.

Trembecki J., Sztuka operacyjna a strategia w Afganistanie, „Bellona”, 2010, nr 1.

Więcek W., Elak L., Teoria i praktyka taktyki w XXI wieku, AON, Warszawa 2016.

Więcek W. (red), Działania przeciwrebelianckie w operacjach, Materiały z seminarium naukowego, AON, Warszawa 2011.

Opublikowane
2020-01-30
Dział
Artykuły recenzowane