System ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego

Słowa kluczowe: ochrona państwa, ochrona porządku konstytucyjnego, system ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego

Abstrakt

Zgłaszana już od wielu lat, przez przedstawicieli nauk o bezpieczeństwie oraz niektóre instytucje państwowe, idea zbudowania „Systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej” nabrała szczególnego tempa po ogłoszeniu „Strategii Bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej” z 2007 a potem 2017 r. Złożony i wielopłaszczyznowy jest charakter misji tego systemu, lecz mimo to możliwe jest by w swym zasadniczym kształcie był to jednolity, kolektywny i uporządkowany zbiór elementów, zdolny do skoordynowanego działania we wszystkich stanach i warunkach funkcjonowania państwa. Pośród wielu jego elementów (podsystemów) wyróżnia się podsystem ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego. Ten złożony dystrybutywny system ma w swej misji zapewnienie ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, w tym suwerenności państwa i warunków niezakłóconego funkcjonowania podmiotów systemu politycznego, ochronę instytucji władzy politycznej i konstytucyjnego porządku prawnego przed działalnością innych państw i wrogim działaniem osób lub grup społecznych. To także rozpoznawanie, zapobieganie, wykrywanie i przeciwdziałanie zagrożeniom godzącym w bezpieczeństwo, obronność, niezależność i ciągłość państwa, w prawa i wolności człowieka i obywatela. Złożona jest struktura tego systemu, której elementy stanowią podsystem kierowania oraz liczny zbiór podmiotów tworzących podsystem wykonawczy, tj.: organy administracji publicznej powołane do realizacji zadań operacyjnych z zakresu ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służba Wywiadu Wojskowego, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Centralne Biuro Śledcze Policji; organy administracji publicznej - wspomagające: Straż Graniczna, Policja, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej, Służba Celna, Generalny Inspektor Informacji Finansowej, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Służba Ochrony Państwa, Służba Więzienna, Żandarmeria Wojskowa, Prokuratora oraz służby Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych SZ RP oraz inne organy państwowe: Najwyższa Izba Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Finansowy, Prokuratura, Instytut Pamięci Narodowej- Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Rzecznik Praw Konsumenta, Rzecznik Praw Pacjenta i inni.

Bibliografia

Bożek M., Współczesny model polskich służb specjalnych. Służby informacyjne czy policyjne?, „Zeszyty Naukowe AON” 2005, Nr 1.

Dobrzycki P., Cywilne służby specjalne, Wyd. Towarzystwo Wiedzy Obronnej, Warszawa 2020.

Gryz J., Kitler W., Misje, cele i zadania Systemu Bezpieczeństwa Narodowego RP - koncepcja [w:] Misja, cele i zadania SBN RP, J. Pawłowski (kier. nauk.) [w:] projekt w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa finansowany ze środków NCBiR nt. System bezpieczeństwa narodowego RP, kier. projektu W. Kitler, AON, Warszawa 2014.

Kitler W., Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie. Uwarunkowania. System, Wyd. Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2011.

Kitler W., Obrona narodowa III RP. Pojęcie. Organizacja. System, Wyd. Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2002.

Kitler W., Organizacja bezpieczeństwa narodowego RP w kontekście ochrony ładu wewnętrznego w państwie, „Zeszyty Naukowe AON”, nr 4(93) 2013.

Kitler W., Organizacja bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Aspekty ustrojowe, prawno-administracyjne i systemowe, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2018.

Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Wyd. Ossolineum, Wrocław, Warszawa, Kraków 1982.

Szostek I., System ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego, [w:] Struktura organizacyjna systemu bezpieczeństwa narodowego RP, W. Kitler (kier. nauk.) [w:] projekt w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa finansowany ze środków NCBiR nt. System bezpieczeństwa narodowego RP, kier. projektu W. Kitler, AON, Warszawa 2014.

Wiśniewski B., Zalewski S., Podleś D., Kozłowska K., Bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej, Wyd. Akademia Obrony Narodowej, Wydział Strategiczno-Obronny, Warszawa 2004.

Opublikowane
2020-05-01
Dział
Artykuły recenzowane