WIRTUALNE SIECI PRYWATNE – CHARAKTERYSTYKA I BEZPIECZEŃSTWO

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, wirtualna sieć prywatna, Internet, prywatność, protokół

Abstrakt

Wraz z postępem technologii, Internet na pozór przestrzeń neutralna, stał się dla użytkowników przestrzenią pełną pułapek. Chcąc być jego częścią, użytkownik nie w pełni świadomie, godzi się z losem okradania go z prywatności oraz narażeniem się na niebezpieczeństwo. Obecność w sieci, tak “obowiązkowa” i powszechna dla współczesnego człowieka, pozostawia cyfrowy ślad. Aktywność ta może być monitorowana i wykorzystywana przez wielkie korporacje oraz inne podmioty do targetowania, personalizacji i profilowania treści, celem zwiększenia zysków. Koszt wyżej wspomnianych zjawisk ponosi człowiek, “płacąc” swoim bezpieczeństwem i prywatnością. W celu profilaktyki i zapewnienia bezpieczeństwa, zaleca się szyfrowanie przesyłanych danych oraz zabezpieczanie sieci za pomocą wirtualnych sieci prywatnych, zwanych VPN. Pozwalają one na ochronę danych, uniemożliwiając ich wykorzystywanie przez osoby i podmioty do tego nieuprawnione. Możliwości oferowane przez VPN dają internaucie poczucie kontroli sposobu przetwarzania i wykorzystywania jego danych, a przy tym pozwalają zachować większą prywatność, ograniczając zewnętrznym serwerom pozyskiwanie prywatnych danych i ich dalszy transfer.

Bibliografia

PIŚMIENNICTWO
LITERATURE
Braman S., The Emergent Global Information Policy Regime, https://www.researchgate.net/profile/SandraBraman/publication/375915751_The_Emergent_Global_Information_Policy_Regime_book/links/6562ffb9b1398a779db6a7ce/The-Emergent-Global-Information-Policy-Regime-book.pdf#page=217 (dostęp: 14.04.2024)
Buczynski J., Co to jest VPN i dlaczego (NAPRAWDĘ) go potrzebujesz w 2024, „vpnMentor”, 01.04.2024, https://pl.vpnmentor.com/blog/co-jest-siec-vpn-przewodnik-po-vpn-dla-poczatkujacych/ (dostęp: 20.04.2024).
COMPUTERWORLD, SSTP - nowy protokół zdalnego dostępu, https://www.computerworld.pl/news/SSTP-nowy-protokol-zdalnego-dostepu,105400.html (dostęp: 21.04.2024).
Crail C., Forbes Advisor, VPN Statistics And Trends In 2024, 29.02.2024, https://www.forbes.com/advisor/business/vpn-statistics/ (dostęp: 21.04.2024).
Dauitbayeva A.O., Beketova G.S.,. Tileubay S.SH, E.N. Tulegenova, Bexeitova A.B., Research of VPN general models limited in network resources, Вестник КазАТК No 1 (130), 2024 https://vestnik.alt.edu.kz/index.php/journal/article/view/1751/1175 (dostęp: 20.04.2024).
ExpressVPN, Który protokół VPN jest najlepszy? https://www.expressvpn.com/pl/what-is vpn/protocols (dostęp: 20.04.2024).
Fundacja Instytutu Cyberbezpieczeństwa, Wirtualne Sieci Prywatne, 31.05.2023, https://instytutcyber.pl/projekty/infografiki/wirtualne-sieci-prywatne/ (dostęp: 03.04.2024).
Fundacja Orange, Prywatność w internecie - jak o nią dbać? 07.07.2022, https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/prywatnosc-w-internecie-jak-o-nia-dbac (dostęp: 03.04.2024).
Goldstein E., SafetyDetectives, Najlepsze płatne (w przedpłacie) miesięczne plany VPN w 2024, 04.02.2024, https://pl.safetydetectives.com/blog/najlepsze-platne-miesieczne-plany-vpn/ (dostęp: 21.04.2024).
Howarth J., EXPLODING TOPICS, 30+ VPN Statistics, Trends & Facts (2024-2027), 26.01.2024, https://explodingtopics.com/blog/vpn-stats (dostęp: 21.04.2024).
Ikram M., Vallina-Rodriguez N., Seneviratne S., Kaafar M.A., Paxson V., An Analysis of the Privacy and Security Risks of Android VPN Permission-enabled Apps, https://www.icir.org/vern/papers/vpn-apps-imc16.pdf (dostęp: 21.04.2024).
Kościański K., Android.com.pl, Dlaczego płatny VPN jest lepszy od darmowego? Tłumaczymy, https://android.com.pl/artykuly/309839-vpn-darmowy-vs-platny/ (dostęp: 21.04.2024).
Kreft J., Władza algorytmów. U źródeł potęgi Google i Facebooka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018, https://www.researchgate.net/profile/JanKreft/publication/332752295_Wladza_algorytmow_U_zrodel_potegi_Google_i_Facebooka/links/5ec6b61c458515626cbf1ac7/Wladza-algorytmow-U-zrodel-potegi-Google-i-Facebooka.pdf (dostęp: 14.04.2024).
Kwestia Bezpieczeństwa, Anonimowość w sieci. Jak pozostać anonimowym w Internecie? https://kwestiabezpieczenstwa.pl/anonimowosc/ (dostęp: 15.04.2024).
M. Mayda, Digital Footprint Management in Digital Visual Culture, 22.07.2022, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2426987 (dostęp: 31.03.2024).
mBrokers.pl, Jakie dane zbiera Twój Dostawca Internetu? Jak się przed tym bronić? 07.03.2020, https://mbrokers.pl/marketing/internet/jakie-dane-zbiera-twoj-dostawca-internetu-jak-sie-przed-tym-bronic/#google_vignette (dostęp: 15.04.2024).
Microsoft Azure, Co to jest sieć VPN? Jak działają sieci VPN i dlaczego warto z nich korzystać, https://azure.microsoft.com/pl-pl/resources/cloudcomputing-dictionary/what-is-vpn (dostęp: 18.04.2024).
Musiał E., Prywatność w Sieci – wybrane zagadnienia, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia de Securitate 9 (2019), https://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/11865/AF266--05--Prywatnosc-w-sieci--Musial.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 31.03.2024).
NightWigUp, Modern360.pl – Świat Nowych Technologi, Ślad cyfrowy: Wirtualna odbitka aktywności online, 06.03.2024, https://modern360.pl/slad-cyfrowy-czym-jest/ (dostęp: 31.03.2024).
Noga E., Personalizacja treści i profilowanie użytkowników: wybrane zjawiska psychometrii w serwisach społecznościowych na przykładzie Facebooka w świetle analizy piśmiennictwa, ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA LIBRORUM 2 (37), 2023, https://doi.org/10.18778/0860-7435.37.01 (dostęp: 01.04.2024).
NordVPN, Co to jest protokół L2TP? https://nordvpn.com/pl/blog/l2tp-co-to/ (dostęp: 20.04.2024).
NordVPN, Co to jest protokół SSTP? https://nordvpn.com/pl/blog/sstp-co-to/ (dostęp: 20.04.2024).
Novák D., Srovnání VPN protokolů a jejich využívání v praxi, Katedra informatiky, Přírodovědecká fakulta Univerzita Palackého v Olomouci, 2023, https://theses.cz/id/342gox/BP_Novak.pdf (dostęp: 20.04.2024).
Olszak C. M., Olszówka K., Gromadzenie danych o użytkownikach na potrzeby personalizacji portali internetowych. Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach [online], 2007, 273–278. 23.06.2023,https://www.researchgate.net/profile/celinaolszak/publication/267803437_gromadzenie_danych_o_uzytkownikach_na_potrzeby_personalizacji_portali_internetowych/links/54fde92b0cf2741b69ef9825 (dostęp: 20.04.2024).
Platforma Przemysłu Przyszłości, Term: Wirtualna sieć prywatna [VPN], https://elearning.przemyslprzyszlosci.gov.pl/slownik-pojec/wirtualna-siec-prywatna-vpn/ (dostęp: 03.04.2024).
Puchalski R., Bezpieczeństwo sieci teleinformatycznych, grudzień 2020, https://www.researchgate.net/profile/Radoslaw-Puchalski/publication/348443730_Security_of_ICT_networks/links/63272ef9873eca0c0098d471/Security-of-ICT-networks.pdf (dostęp: 31.03.2024).
Riley J., Understanding Metadata: What is Metadata, and What is it For?: A Primer, NISO, 01.01.2017, https://www.niso.org/publications/understanding-metadata-2017 (dostęp: 03.04.2024).
Sutton R. J., Bezpieczeństwo telekomunikacji, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności WKŁ, 2012.
TOP10VPN, Wyjaśnienie protokołów VPN: który z nich jest najlepszy? 15.11.2023 https://www.top10vpn.com/pl/vpn-co-to-jest/protokoly-vpn/ (dostęp: 20.04.2024).
TopVPN, Protokół PPTP (VPN), https://topvpn.pl/protokol-pptp/ (dostęp: 20.04.2024).
TopVPN, Protokół WireGuard, czyli przyszłość protokołów VPN, https://topvpn.pl/protokol-wireguard/ (dostęp: 20.04.2024).
Trinet, Darmowy czy płatny VPN? Różnice, o których powinieneś wiedzieć, 22.06.2023, https://www.trinet.com.pl/darmowy-czy-platny-vpn-roznice-o-ktorych-powinienes-wiedziec/ (dostęp: 20.04.2024).
WireGUARD, Conceptual Overview, https://www.wireguard.com/ (dostęp: 20.04.2024).
Wiśniewski D., Co to jest VPN? Jak działa i kiedy warto go używać? Czy faktycznie poprawia bezpieczeństwo i poziom prywatności w Internecie?, „Pure PC”, https://www.purepc.pl/co-to-jest-vpn-jak-dziala-i-kiedy-warto-go-uzywac-czy-faktycznie-poprawia-bezpieczenstwo-i-poziom-prywatnosci-w-internecie (dostęp: 03.04.2024).
Opublikowane
2024-12-31
Dział
Artykuły recenzowane