SOCIETY QUALITY OF LIFE - LEADING INGREDIENT LOCAL SECURITY IN POLAND

  • Izabela Ligenza Akademia WSB
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo lokalne, bezpieczeństwo społeczności lokalnych, poziom i jakość życia mieszkańców, zagrożenia bezpieczeństwa lokalnego

Abstrakt

Bezpieczeństwo lokalne zaliczane jest do jednej z najważniejszych kategorii bezpieczeństwa wewnętrznego państwa określających jakość życia społeczeństwa na poziomie lokalnym. Wyrażana jest ona m.in. poprzez coraz częstsze poszukiwanie bezpiecznej okolicy do zamieszkania, które jest jednym z kluczowych czynników migracji mieszkańców, a poczucie bezpieczeństwa lokalnego stało się synonimem wysokiego standardu życia i dobrobytu. Wynika z tego, że nowocześnie rozumiane bezpieczeństwo lokalne to nie tylko ochrona żywotnych oraz ważnych interesów lokalnej wspólnoty społecznej i lokalnych instytucji bezpieczeństwa przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Jest to także zapewnienie warunków dla realizacji ich interesów, zwłaszcza tych, które w sposób bezpośredni oddziałują na rzeczywistą, bądź odczuwalną jakość życia na poziomie lokalnym. Osiąga się to m.in. przez zapewnienie: „dostępu do instytucji edukacyjnych i oświatowych; dostępu do sieci handlowej i usługowej zaspokajające zasadnicze potrzeby egzystencjalne; dostępu do usług medycznych; dostępu do sądów powszechnych i bezzwłocznego osadzania oraz innych form niezbędnej obsługi i pomocy prawnej; skutecznej ochrony przed lokalną dewastacją i zanieczyszczeniem środowiska; dbałości o lokalny rynek pracy; dostępu do świadczeń opieki społecznej sytuacjach kryzysowych; dostępu do usług opiekuńczych dla dzieci i osób dorosłych, które ich potrzebują; dostępności do szlaków komunikacji i transportu; zapewnienie przyłączenia użytkowników zasobów mieszkaniowych do infrastruktury komunalnej; zapewnienie bezpieczeństwa publicznego itp.”[1].

Zagrożenia zewnętrzne dla jakości życia społeczności lokalnych w Polsce (RP) w ostatnim czasie były i są nadal zdominowane kryzysem migracyjnym na granicy polsko-białoruskiej[2] oraz masowym napływem uchodźców z Ukrainy, który wywołała agresja Federacji Rosyjskiej (FR) na Ukrainę w 2022 roku. Spotęgowały je błędy i zaniedbania polskich organów administracji państwowej w działaniach na rzecz pomocy walczącej Ukrainie. Były to m.in. źle zorganizowany tranzyt ukraińskiego zboża i innych produktów rolnych przez terytorium Polski oraz źle zorganizowana realizacja rozporządzenia UE w sprawie liberalizacji handlu z Ukrainą, które wywołały falę protestów rolników i przewoźników polskich.

Według opinii autorki, działania prowadzone na rzecz jakości życia społeczności lokalnych w RP powinny być prowadzone w obszarach bezpieczeństwa społecznego oraz informacyjnego i kulturowego. W obszarze bezpieczeństwa społecznego konieczne są rozwiązania prawne i organizacyjne, które umożliwią racjonalny udziału na rynku pracy imigrantów przebywających w Polsce oraz zapobiegające pauperyzacji społeczeństwa. Natomiast w obszarze bezpieczeństwa informacyjnego i kulturowego konieczne są działania na rzecz właściwego postrzegania i poczucia bezpieczeństwa narodowego przez społeczności lokalne.

 

[1] E. Nowak, M. Nowak, Bezpieczeństwo narodowe Rzeczypospolitej Polskiej. Podstawowe założenia i uwarunkowania, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2023, s. 208.

[2] Przyczyny kryzysu migracyjnego na granicy z Białorusią mają głównie podłoże polityczne.

Bibliografia

ŹRÓDŁA
SOURCES
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Dz.U.2023.0.571 t.j.

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, Dz.U.2024.0.566 t.j
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, Dz.U.2024.0.145 t.j.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej, Dz.U.2024.0.127 t.j.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, Dz.U.2024.0.275 t.j.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2022/870 z dnia 30 maja 2022 r.
w sprawie środków tymczasowej liberalizacji handlu będących uzupełnieniem koncesji handlowych mających zastosowanie do ukraińskich produktów na podstawie Układu
o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, Dz. U. UE.L. 2022.152.103

PIŚMIENNICTWO
LITERATURE

Adamczyk P. M., Wojna w Ukrainie a zapotrzebowanie na pracowników w wybranych branżach, [w:] Prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy, (red.) R. Pater, Wydawnictwo Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Warszawa 2023.

Długosz P., Kryvachuk L., Izdebska-Długosz D., Uchodźcy wojenni z Ukrainy – życie w Polsce i plany na przyszłość, Wydawnictwo Academicon, Lublin 2022.

Kotarski R., Inaczej. Jak pracować mniej, ale lepiej i przyjemniej, Wydawnictwo Altenberg, Warszawa 2020.
Kugiel P., Wpływ wojny na Ukrainie na bezpieczeństwo żywnościowe państw rozwijających się, (red.) S. Dębski, P. Sasnal, R. Tarnogórski, J. Czerep, Ł. Maślanka, J. Szczudlik, D. Szeligowski, J. Szymańska, M. Terlikowski, S. Zaręba, T. Żornaczuk, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych nr 63 (2482), Wydawnictwo Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2022.

Ligenza I., Wpływ agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w 2022 roku na bezpieczeństwo lokalne w Rzeczpospolitej Polskiej, Rozprawa doktorska, Wydawnictwo Akademia WSB
w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza 2024.

Martuszewska J., Potrzeby edukacji dla bezpieczeństwa społeczności lokalnej – aspekt aksjologiczny, psychologiczny oraz wybrane akty normatywne, (red.) M. Kamola-Cieślik, K. Zawadzka, Acta Politica Polonica nr 1/2019 (47), Wydawnictwo Naukowe, Szczecin 2019.
Mączyński M., Bezpieczeństwo lokalne: mit czy rzeczywistość? [w:] Zagadnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego w jednostkach samorządu terytorialnego, (red.) E. Ura, E. Feret, S. Pieprzny, Wydawnictwo RS Druk, Rzeszów 2018.

Mikołejko Z., Pałka na pański łeb, „Angora” 21 (1718) 2023 r.
Nowak E., Nowak M., Bezpieczeństwo narodowe Rzeczypospolitej Polskiej. Podstawowe założenia i uwarunkowania, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2023.

Serafin T., Parszowski S., Bezpieczeństwo społeczności lokalnych. Programy prewencyjne
w systemie bezpieczeństwa, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2011.

Sompolska-Rzechuła A., Jakość życia jako kategoria ekonomiczna, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica, 2013 nr 71.

Szymańska J., Uchodźcy z Ukrainy na europejskim rynku pracy, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych nr 28 (2649), (red.) S. Dębski, Ł. Kulesa, R. Tarnogórski, J. Czerep, Ł. Maślanka, P. Sasnal, J. Szczudlik, D. Szeligowski, J. Szymańska, M. Terlikowski, D. Wnukowski, S. Zaręba, T. Żornaczuk, Wydawnictwo Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2023.

Wnuk M., Przegląd koncepcji jakości życia w naukach społecznych, Hygeia Public Health, vol. 48, nr 1, 2013.

NETOGRAFIA
NETOGRAPHY

Dziennik „Gazeta Prawna”, M. Tkacz, Mimo wojny i inflacji wskaźniki ubóstwa nie zmieniły się,https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8744423,wojna-inflacja-wskazniki-ubostwa-malag.html (dostęp: 14.09.2024).

Dziennik niemiecki „Die Welt”, L. Rżeucka, Ukraina: fala zwolnień po łapówkarstwie w wojsku,
https://www.dw.com/pl/ukraina-fala-zwolnie%C5%84-po-%C5%82ap%C3%B3wkarstwie-w-wojsku/a-66553451 (dostęp: 14.09.2024).

Dziennik francuski „La Tribune”, Pourquoi faut-il rester prudent sur une adhésion rapide de l'Ukraine à l'Union européenne?, https://www.latribune.fr/opinions/pourquoi-faut-il-rester-prudent-sur-une-adhesion-rapide-de-l-ukraine-a-l-union-europeenne-928453.html (dostęp: 14.09.2024).

Euractiv, A. Krzysztoszek, A. Zachová, M. Hudec, P. Vänttinen, Państwa UE konkurują o pracowników z Ukrainy, https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/panstwa-ue-konkuruja-o-pracownikow-z-ukrainy/ (dostęp: 14.09.2024).

Inflacja w Polsce w 2022 roku, Narodowy Bank Polski, https://www.google.pl/search?q=inflacja+ w+polsce+w+grudniu+2022 (dostęp: 14.09.2024).

Inflacja w Hiszpanii w 2022 roku, Narodowy Bank Polski, https://www.google.pl/search?q=inflacja+w+hiszpanii+w+2022 (dostęp: 14.09.2024).

Internetowa domena rządowa „Gov.pl”, Chronimy rodziny, https://www.gov.pl/web/chronimyrodziny/rzadowa-tarcza-energetyczna (dostęp: 14.09.2024).

Instytut Spraw Obywatelskich, Zmiany demograficzne – jak wojna w Ukrainie wpływa na demografię Polski? Tygodnik Spraw Obywatelskich, Nr 133/(29) 2022, https://instytutsprawobywatelskich.pl/zmiany-demograficzne-jak-wojna-w-ukrainie-wplywa-na-demografie-polski/ (dostęp: 14.09.2024).
Instytut Spraw Obywatelskich, Zmiany demograficzne – jak wojna w Ukrainie wpływa na demografię Polski? Tygodnik Spraw Obywatelskich, Nr 133/(29) 2022, ttps://instytutsprawobywatelskich.pl/zmiany-demograficzne-jak-wojna-w-ukrainie-wplywa-na-demografie-polski/ (dostęp: 14.09.2024).

Polska Agencja Prasowa, Protest rolników trwa. 14 i 15 marca zablokują ulice Kielc, do miasta wjedzie około 200 ciągników, https://www.pap.pl/aktualnosci/rolnicy-protestuja-w-centrum-kielc-na-ulice-wjechalo-kilkadziesiat-ciagnikow (dostęp: 14.09.2024).

Polska Agencja Prasowa, Rolnicy wtargnęli na Międzynarodowe Targi Rolnicze w Paryżu. Macron zapowiedział spotkanie z protestującymi, https://www.pap.pl/aktualnosci/rolnicy-wtargneli-na-miedzynarodowe-targi-rolnicze-w-paryzu-macron-zapowiedzial (dostęp: 14.09.2024(.

Polski portal internetowy „Bankier.pl”, Zmienia się podejście Polaków do Ukraińców. "Rząd robi więcej dla uchodźców niż obywateli", https://www.bankier.pl/wiadomosc/Zmienia-sie-podejscie-Polakow-do-Ukraincow-Rzad-robi-wiecej-dla-uchodzcow-niz-obywateli-8573618.html (dostęp: 14.09.2024).
Portal internetowy „Money.pl”, Milion dolarów łapówek miesięcznie. Korupcja przy eksporcie zboża z Ukrainy, https://www.money.pl/gospodarka/milion-dolarow-lapowek-miesiecznie-korupcja-przy-eksporcie-zboza-z-ukrainy-6910673317431968a.html (dostęp: 14.09.2024).

Portal internetowy „Money.pl”, P. Bera, Zboże techniczne w mące? Takie ziarna nadają się do spalenia w piecu, https://www.money.pl/gospodarka/zboze-techniczne-w-mace-takie-ziarna-nadaja-sie-do-spalenia-w-piecu-6887330302552992a.html (dostęp: 14.09.2024).

Portal Gospodarczy „WNP”, Rok wojny okazał się bardzo trudny dla polskiego budownictwa, https://www.wnp.pl/budownictwo/rok-wojny-okazal-sie-bardzo-trudny-dla-polskiego-budownictwa,681092.html (dostęp: 14.09.2024).

Portal internetowy „Interia Biznes”, J. Świder, Gdzie pracują Ukraińcy? Wyróżniają się trzy województwa, https://biznes.interia.pl/praca/news-gdzie-pracuja-ukraincy-wyrozniaja-sie-trzy-wojewodztwa,nId,7043302 (dostęp: 14.09.2024).

Portal rządowy „Gov.pl”, Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu „Polityka migracyjna Polski – kierunki działań 2021-2022”, https://www.gov.pl/web/premier/projekt-uchwaly-rady-ministrow-w-sprawie-przyjecia-dokumentu-polityka-migracyjna-polski-kierunki-dzialan-2021-2023 (dostęp: 14.09.2024).

Rada UE i Rada Europejska, Jak rosyjska inwazja na Ukrainę pogłębiła globalny kryzys żywnościowy – infografika, https://www.consilium.europa.eu/pl/infographics/how-the-russian-invasion-of-ukraine-has-further-aggravated-the-global-food-crisis/
(dostęp: 14.09.2024).

Raport z badania jakościowego wykonanego na zlecenie Centrum Edukacji Obywatelskiej przez firmę Badania i Działania, Uczniowie uchodźczy w polskich szkołach. Gdzie jesteśmy u progu kolejnego roku szkolnego? (red.) M. Tędziagolska, B. Walczak, K. M. Wielecki, Warszawa 2023.

Serwis informacyjny „Prawo”, A. Matłacz, W polskich szkołach i przedszkolach uczy się 187,9 tys. dzieci z Ukrainy, https://www.prawo.pl/oswiata/ukrainskie-dzieci-w-polskich-szkolach,520015.html (dostęp: 14.09.2024).

Tygodnik społeczno-oświatowy „Głos Nauczycielski”, CEO o integracji uczniów z Ukrainy: Oddziały przygotowawcze nie sprawdziły się. Brakuje systemowych rozwiązań i realnej pomocy dla nauczycieli, https://glos.pl/ceo-o-integracji-uczniow-z-ukrainy-oddzialy-przygotowawcze-nie-sprawdzily-sie-brakuje-systemowych-rozwiazan-i-realnej-pomocy-dla-nauczycieli (dostęp: 14.09.2024).

World Health Organization, https://www.who.int/tools/whoqol (dostęp: 14.09.2024).

Wywiad z prof. Marcinem Piątkowskim, Didaskalia: https://www.youtube.com/watch?v=8fgd6siB7qw (dostęp: 14.09.2024).
Opublikowane
2025-03-31
Dział
Artykuły recenzowane