MIASTA NA PRAWACH POWIATU W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM – W PERSPEKTYWIE CZŁONKÓW ELITY POLITYCZNEJ – STUDIUM PRZYPADKU Z ZAKRESU BEZPIECZEŃSTWA EKONOMICZNEGO

  • Monika Cukier-Syguła
Słowa kluczowe: zarządzanie publiczne, miasta na prawach powiatu, bezpieczeństwo, finansowanie miast na prawach powiatu, elita polityczna, bezpieczeństwo ekonomiczne miasta, organy miasta

Abstrakt

Przedmiotem badania zaprezentowanego w niniejszym artykule jest ocena funkcjonowania miast na prawach powiatu w województwie śląskim z perspektywy urzędującej elity politycznej w ramach bezpieczeństwa ekonomicznego. Celem badania jest próba weryfikacji odpowiedzi na pytanie czy w obliczu przyjętej w 1998 roku reformy samorządowej, miasta na prawach powiatu w województwie śląskim (mającym charakter aglomeracji) są finansowane w sposób prawidłowy w perspektywie członków elity politycznej? Biorąc pod uwagę historyczno-administracyjno-polityczne aspekty powołania miast na prawach powiatu w struktury samorządu terytorialnego, a także ich wyjątkowy charakter, autorka badania postanowiła zweryfikować, jak członkowie elity politycznej, a więc osoby bezpośrednio zarządzające, oceniają ich działalność w aglomeracji śląskiej, i jakie zagrożenia dostrzegają dla ich prawidłowego funkcjonowania? W niniejszym artykule zaprezentowano część wyników badań empirycznych przeprowadzonych za pomocą autorskiego kwestionariusza ankiety. W badaniu wykorzystano: analizę instytucjonalno-prawną, analizę historyczną, analizę porównawczą oraz ankietę. Na podstawie przeprowadzonego badania, a zatem opinii samorządowców, możemy dowodzić, iż wnioski, prezentowane wcześniej przez Andrzeja Borodo, w których ujęto słabości miast na prawach powiatu wynikających z formy finansowania powiatów, są właściwie. Należy zwrócić również szczególną uwagę na zagrożenia wynikające z powziętych rozwiązań, które mają znaczący wpływ na funkcjonowanie tej jednostki samorządu terytorialnego.

Bibliografia

Borodo A., Zagadnienia prawne systemu dochodów samorządu powiatowego i propozycje jego reformy, Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu 2015, nr 2(3) DOI: http://dx.doi.org/10.12775/PBPS.2015.011, online: https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/2820/PBPS.2015.011%2CBorodo.pdf?sequence=1s.12 (dostęp 1.08.2021).
Cukier-Syguła M., Samorządowe elity polityczne miast na prawach powiatu w województwie śląskim po wyborach 2018 roku, 2022, Uniwersytet Śląski w Katowicach, nieopublikowana rozprawa doktorska.
Cukier-Syguła, M., Circulation of the Silesian Political Elite - Case Study, Lex localis - Journal of Local Self-Government, Vol. 21 No. 1 (2023), DOI: 10.4335/21.1.143-159(2023).
Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, wyd. 4, Warszawa 2009.
Dziekański P., Bezpieczeństwo ekonomiczne wyzywaniem współczesnego regionu – próba oceny syntetycznej, Kultura Bezpieczeństwa. Nauka-Praktyka-Refleksje, Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego „Apeiron” w Krakowie, 2014.
Frączkiewicz-Wronka A., Ćwiklicki M.,(red), Zarządzanie publiczne. Perspektywa teorii i praktyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, (ebook), 2023.
Lewkowicz A., Majer T. (red.), Bezpieczeństwo społeczności lokalnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Prawa i Administracji, Olsztyn 2012.
Liskowski, P., Jednostki podziału terytorialnego w regulacjach ustawy o samorządzie powiatowym, [w:] Materiały z konferencji z okazji 15-lecia samorządu terytorialnego w III Rzeczypospolitej Polskiej, Wrocław 7–8 marca 2005 r., red. J. Korczak, Wrocław 2005.
Matusiewicz Z., Politologiczna koncepcja samorządu terytorialnego (w oparciu o polskie doświadczenia po 1989 r.), w: XX lat odrodzonego samorządu terytorialnego, red. Ewa Jasiuk, Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu, Kraków 2011.
Michałowski S., Społeczno-polityczne aspekty funkcjonowania powiatów w Polsce, w: 25 lat samorządu terytorialnego w Polsce. Bilans doświadczeń, red. S. Michałowski, M. Sidor, J. Wasil, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016.
Mońko K., Czy miasto na prawach powiatu jest gminą czy powiatem?, „Wspólnota 2000, nr 6 (517).
Raszkowski A., Laszczyński Ł., Wyzwania dla samorządu terytorialnego w czasach pandemii. https://przetargowa.pl/wyzwania-dla-samorzadu-po-pandemii/ (dostęp: 10.10.2022).
Rożek T., Aglomeracja Śląska, czyli Polska Dolina Krzemowa, portal: Nauka lubię to, https://naukatolubie.pl/aglomeracja-slaska/ (dostęp: 25.10.2022).
Sienkiewicz-Małyjurek K., Skuteczne zarządzanie kryzysowe, Difin SA, 2015.
Sołtysiak M., Ryzyko w działalności jednostek samorządu terytorialnego w opiniach społecznych, Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku, Nauki Ekonomiczne, t.XXIV, 2016.
Szubrycht T., Współczesne aspekty bezpieczeństwa państwa, Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej, rok XLVII NR 4 (167) 2006, http://www.amw.gdynia.pl/library/File/ZeszytyNaukowe/2006/Szubrycht_
Wierzbica A., Miasto na prawach powiatu – zagadnienia wybrane, Studia Prawno-Ekonomiczne 2006, nr 74.
Wierzbic A., Wybrane problemy statusu prawnego jednostek organizacyjnych miasta na prawach powiatu, Zeszyty Naukowe Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego, Zeszyt Naukowy Katedry Prawa i Administracji, z. 32 red. A. Bisztygi, Katowice 2007.
Wróbel S, Nowe elity polityczne na scenie lokalnej, w: Elity w procesie transformacji społeczno-gospodarczej i politycznej Polski, red. J. Sztumski, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1995.
Żmuda-Matan K., Aspekty finansowe gospodarowania nieruchomościami skarbu państwa w miastach na prawach powiatu, Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec 2017.

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. nr 62 poz.631, ze zm.).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 roku w sprawie utworzenia powiatów
(Dz.U.1998, nr 103, poz. 652).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 roku w sprawie utworzenia, ustalenia granic i zmiany nazw powiatów oraz zmiany siedzib władz powiatu (Dz.U. nr 62, poz. 631 ze zm.).
Tomasz Rożek, Nauka. To lubię., Mieszkam w polskiej Dolinie Krzemowej: https://www.youtube.com/watch?v=XMjaEbQ4dZ4&t=1s (dostęp: 21.02.2024).
Opublikowane
2024-12-31
Dział
Artykuły recenzowane