Interdyscyplinarność czy monodyscyplinarność nauk o bezpieczeństwie?
Abstrakt
Artykuł analizuje dylemat interdyscyplinarności i monodyscyplinarności w naukach o bezpieczeństwie, identyfikując cechy, zalety i ograniczenia obu podejść. Celem badania jest ocena, w jaki sposób interdyscyplinarność może wzbogacić analizę złożonych zagadnień, takich jak wojny hybrydowe czy cyberbezpieczeństwo, oraz jakie korzyści dla precyzji i metodologicznej rzetelności oferuje monodyscyplinarność. Postawiono hipotezę, że optymalnym rozwiązaniem w badaniach nad bezpieczeństwem jest model hybrydowy, integrujący elementy obu podejść. Analizę przeprowadzono w oparciu o przegląd literatury oraz studia przypadków, umożliwiające ocenę efektywności różnych metodologii. Wyniki wskazują, że połączenie interdyscyplinarnej perspektywy z głębią monodyscyplinarnych analiz pozwala lepiej dostosować badania do dynamicznych wyzwań współczesnego bezpieczeństwa. Artykuł wnosi wartość dodaną poprzez propozycję zintegrowanego modelu analitycznego, który może stanowić punkt odniesienia dla dalszych badań oraz praktyki w naukach o bezpieczeństwie..
Bibliografia
Gierszewski J., Wokół uniwersum nauk o bezpieczeństwie, Difin Warszawa 2023.
Gierszewski J., Sub-Disciplines in Security Sciences: On the Need to Distinguish Them, “Polish Political science Yearbook”, vol. 52(4) (2023), s. 193-196. DOI: https://doi.org/10.15804/ppsy202397
Glen A., Podstawy poznania bezpieczeństwa podmiotu. Aksjologia, ontologia, epistemologia, metodologia, Siedlce 2021, s. 87-90.
Kita M., „Razem”: konsiliencja, interdyscyplinarność, transdyscyplinarność, w: Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną, t. 1: Stan wiedzy i postulaty badawcze, red. M. Kita, M. Ślawska, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2012.
Kuhn T. S., Struktura rewolucji naukowych, Warszawa: Aletheia, 2001.
Markowski M. P., Efekt inskrypcji. Jacques Derrika i literatura, Bydgoszcz 1997, za: M. Dudzikowa, Sytuacja problematyczna interdyscyplinarności w naukach społecznych i humanistycznych (z kryzysem w tle), w: A. Chmielewski, M. Dudzikowa, A. Grobler (red.), Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności. Między ideą a praktyką, Kraków 2012.
Ranganathan, S. R., The Five Laws of Library Science, Madras, Madras Library Association, 1931
Szpyra R. (red. nauk.), Nauki o bezpieczeństwie. Poszukiwanie podstaw, Warszawa 2022
Włodarczyk R., Żłobicki W., (red.), Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność pedagogiki, Impuls Kraków 2011.
Wróblewski R., Wprowadzenie do nauk o bezpieczeństwie, Siedlce 2017
Copyright (c) 2025 Janusz Gierszewski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
