POLICJA – GENEZA I ROZWÓJ INSTYTUCJONALNY. CZĘŚĆ III: BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE FRANCJI

POLICJA – GENEZA I ROZWÓJ INSTYTUCJONALNY. CZĘŚĆ III: BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE FRANCJI OD UPADKU MONARCHII DO OKRESU NAPOLEOŃSKIEGO

Abstrakt

Znaczenie treści terminu „policja” od XVII wieku ewoluowało. Początkowo obejmowało całokształt
działalności państwa w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego, a następnie wraz z upływem lat ulegało
stopniowemu zawężeniu ograniczając się do trzech głównych obszarów społecznych: zwalczania przestępstw, utrzymywania porządku publicznego oraz nadzoru nad ruchami politycznymi i ekstremistycznymi. We Francji działalność organów odpowiedzialnych za utrzymanie bezpieczeństwa i porządku publicznego po wybuchu Wielkiej Rewolucji (1789) roku uległa znacznej dynamizacji. W tym czasie przewartościowaniu podlegały koncepcje dotyczące roli i zadań policji, co w konsekwencji doprowadziło do reorganizacji formacji i wydawania różnych regulacji w zakresie jej wymiaru instytucjonalnego. Nastąpił podział na policję sądową i administracyjną. Sytuacja w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego nabrała też innej skali, gdy Ministrem Policji Generalnej został w 1799 roku Joseph Fouché, który zorganizował m.in. policję polityczną. Wówczas doszło też do przekształcenia paryskiej policji i utworzenia prefektury policji-jednostki, która funkcjonuje współcześnie. Prefekt policji w Paryżu
nadzorowany przez ministra spraw wewnętrznych i ministra policji generalnej dysponował jednak szerokimi
uprawnieniami w zakresie policji państwowej, jak również tymi dotyczącymi policji miejskiej. Jego zakres
obowiązków w znacznym stopniu był tożsamy z tym, które posiadał porucznik policji w Paryżu ustanowiony
dekretem Ludwika XIV z 1667 roku. Celem artykułu, w oparciu o wybrane dokumenty źródłowe, wyselekcjonowane przepisy prawa, a także literaturę polską i obcojęzyczną, jest poznanie w jaki sposób kształtowało się bezpieczeństwo wewnętrzne we Francji po upadku monarchii oraz w okresie napoleońskim.