ORGANIZACJE POZARZĄDOWE W ZAPEWNIANIU BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZNEGO W POLSCE

Abstrakt

Państwo, jako instytucja, jest zawsze głównym gwarantem każdego rodzaju bezpieczeń-stwa, ale to społeczeństwo jest podstawowym podmiotem i przedmiotem wszelkich przyj-mowanych rozwiązań instytucjonalnych. Ciągła interakcja między państwem a jego obywate-lami jest warunkiem sine qua non bezpiecznego funkcjonowania każdego systemu demokra-tycznego. Priorytetową rolą tegoż jest ochrona egzystencjalnych podstaw życia ludzi oraz gwarancja realizacji ich potrzeb i aspiracji życiowych oraz rozwoju. Należy do niej także bu-dowanie postaw społecznej aktywności i zaangażowania w tworzenie warunków bezpiecznej egzystencji, zarówno jednostek, jak i całych grup społecznych. Szczególną strukturą, w ra-mach której jednostki uczą się kreatywności i nabywają umiejętności zaspokajania potrzeb i realizowania interesów, nie tylko w wymiarze indywidualnym, ale również wspólnotowym, jest społeczeństwo obywatelskie. Jest to wspólnota osób, które wykorzystują swój osobisty kapitał (intelektualny, ekonomiczny, społeczny) w celu zaspokajania zbiorowych interesów i budowania wspólnego dobra. Wspólnotowość społeczna urzeczywistnia się najwyraźniej w powoływaniu do życia organizacji pozarządowych, czyli zrzeszeń ludzi dobrowolnie działają-cych w imię realizacji interesu publicznego. Praktyczny wymiar działalności organizacji poza-rządowych sprowadza się przede wszystkim do świadczenia usług, których ani państwo, ani rynek nie są w stanie lub nie chcą realizować. Trzeci sektor stanowi zatem istotny element zaspokajania potrzeby bezpieczeństwa, także społecznego. Celem artykułu jest zdiagnozo-wanie stanu polskiego sektora społecznego oraz roli, jaką odgrywają organizacje pozarządowe w tworzeniu bezpieczeństwa społecznego w Polsce, po transformacji systemowej w 1989 roku.  W artykule odwołano się w analizach głównie do treści dostępnej literatury przedmiotu. Wykorzystano także dostępne materiały źródłowe oraz istniejące akty prawne. Zanalizowano wyniki badań dotyczących funkcjonowania trzeciego sektora w Polsce, prowadzone przez niezależne instytucje badawcze skupione od wielu lat na problematyce jego działalności.